De Renaissance is een Italiaans fenomeen. Zowel in de Nederlanden als in de gebieden die we nu Duitsland noemen, kreeg die periode na de Middeleeuwen een eigen noordelijke invulling. Grünewald is niet de meest bekende vertegenwoordiger van die overgangsfase en ook niet de meest productieve, maar hij heeft wel een uniek en verbazingwekkend werk voortgebracht, dat zijn gelijke niet kent qua verbeelding en zeggingskracht: het Isenheimer Retabel. De structuur, de manier van schilderen en de inhoud van dit werk zijn rijk en complex en het is een waar avontuur om het laag na laag te ontdekken en de betekenissen te decoderen. De centrale figuur van het retabel, de H. Antonius, inspireerde enkele jaren eerder ook Jeroen Bosch. Een geschikte aanleiding voor een confrontatie, want beiden creëerden vanuit een heel andere sfeer en mentaliteit.
